Quả trám được sử dụng như một thực phẩm chế biến các món ăn dân dã ngon miệng. Ngoài ra, trám còn là vị thuốc phòng chữa bệnh đường hô hấp trong những ngày
đông hanh khô lạnh lẽo.
Để làm thuốc thường dùng trám trắng, vị chua, ngọt bùi béo tính ôn,
vào hai kinh phế và vị, có tác dụng sinh tân dịch, giải khát, thanh
giọng, giải độc cá, giải say rượu. Theo bản thảo cương mục, trám chủ trị
đau yết hầu (họng).
Trám trắng
Trị khô họng, ho gây mất ngủ (mùa thu đông): 20 - 30 quả trám tươi (bỏ hột) đập giập lấy nước uống. Có thể thêm gừng, đường hay mật để uống.
Viêm họng cấp mạn, amidan, khô rát cổ, mất tiếng: dùng trám muối như
chanh muối để ngậm hay pha nước uống. Có thể phối hợp trám tươi để hãm
uống chữa đau họng và hạ hư hỏa.
Sốt cao, khô môi, miệng, khát nước: giã quả trám lấy nước uống.
Cách chữa ho khản tiếng: trám tươi 4 quả bỏ hột, giã nát với huyền sâm 10g thái
lát. Cho vào nồi đất đổ ngập nước, nấu uống. Có tác dụng tư âm, giáng
hỏa, lợi yết hầu, thanh nhiệt giải độc, tiêu thũng.
Nước uống sinh tân dịch, chữa ho, thanh nhiệt giải thử: trám tươi 5
quả bỏ hột, kim thạch hộc 5g, thái nhỏ, rễ lau 5g thái nhỏ, mã thầy 5g
gọt vỏ, lê gọt vỏ 2 quả, mạch đông 10g, ngó sen 10 miếng. Tất cả nấu với
2 lít nước, đun lửa nhỏ 1 giờ. Để nguội lọc lấy nước uống hàng ngày.
Thích hợp cho người luôn cảm thấy miệng khô, hay khạc nhổ nước miếng, ôn
bệnh nhiệt thịnh, phổi ráo.
Nước thanh nhiệt: trám tươi 20g bỏ hạt, rễ lau tươi 4 chùm thái nhỏ.
Tất cả nấu với 0,5 lít nước trong 30 phút, lọc nước uống nóng. Tác dụng
thanh phế, lợi hầu, khử hoả, hoá đàm, thanh can nhiệt, vị nhiệt, sinh
tân dịch, khỏi ho.
Canh thanh long bạch hổ thang: củ cải trắng 1kg, trám tươi 5-6 quả
(liều lượng tùy số người dùng). Nấu nhừ (trong vài tiếng). Chữa sưng đau
rát họng.
Ngộ độc cua cá: trám 30g sắc nước uống.
Say rượu nôn mửa loạn thần: trám trắng tươi giã nhuyễn thêm nước, vắt cốt cho uống ngay.
Trám đen
Trám đen có vị chát, ngọt hơi chua, không độc, tính
mắt (lương) có tác dụng tiêu viêm, cầm máu, lợi tiểu, tiêu sưng. Để cầm
máu, tiêu viêm lấy trám đen ngâm muối rồi nghiền nát sau đó đem chưng
lấy nước để ngâm rửa, súc miệng.
Chữa ho khan: trám đen muối 20 quả, vỏ đậu phụ 50g, nước vừa đủ nấu sôi xong chắt lấy nước uống.
Miệng khô, họng rát, khản tiếng: nhai trám đen nuốt nước. Ngày 7 quả, liền 3-4 ngày.
Chữa viêm họng mạn tính, ho rát họng: Nấu trám với chè xanh, mật ong uống.
Ho gà (bách nhật): nấu trám đen với đường phèn lấy nước uống.
Lưu ý: Khi ăn cùi trám nên tách bỏ hạt riêng (nhất là đối với trẻ em) khi ăn trám đen om để tránh hạt tuột vào họng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét